اصطلاحات «متاورس» و «اِن. اِف. تی» اخیراً به دلایل مختلف محبوبیت زیادی پیداکردهاند. در سال 2021 میلادی فیسبوک نام خود را بهعنوان متا تغییر نام داد. بااینحال، با توجهات جدید به این پدیدهها، سؤالات و مسائل جدید همراه با بررسیهای دقیق بیشتر میشود. متاورس دقیقاً چیست؟ برای کیست؟ چگونه پولساز خواهد بود؟ ارتباط آن با بازیهای ویدئویی و توسعه بازیهای ویدئویی چگونه خواهد بود؟ این گزارش در پی بررسی ابعاد و جنبههای مختلف متاورس است. آنچه در ادامه میآید، توسط خانم ریحانه رفیعزاده، پژوهشگر همکار دایرک ترجمه و بررسی شده است.
همان طور که در بخش اول ذکر شد، ناهنجاری تعریف اصطلاح «متاورس»، هممعنای این اصطلاح را مبهم میکند و هم فضایی را ایجاد میکند که در آن «متاورس» میتواند برای افراد و شرکتهای مختلف معنیهای مختلفی داشته باشد. بااینحال، فقدان یک تعریف واحد از اصطلاح متاورس همچنین به کاربران اجازه میدهد تا فعالیتهای خود را بهطور منحصربهفرد تفسیر کنند و تعاریف انعطافپذیر خود را ایجاد کنند. در این نظرسنجی، دو سؤال مشخص در مورد تعریف متاورس پرسیده شد: «آیا شرکت شما تعریف رسمی یا کاری از متاورس دارد؟ اگر پاسخ بله است، آن چیست؟» و «متاورس را چگونه تعریف میکنید؟» در نتایج دادهها، اولین سؤال (بر اساس تعریف شرکت) دارای 386 پاسخ مرتبط بود که در پنج دسته کدگذاری شده بودند (شکل 1 را ببینید). دومین سؤال (بر اساس تعریف شخصی شرکتکنندگان) دارای 450 پاسخ مرتبط بود که در هفت دسته کدگذاری شده بودند (شکل 2 را ببینید).
تعجبی ندارد که تعاریف مبتنی بر محیطهای دیجیتال یا زیرساختها در بین تعاریف شرکتی و شخصی رایج است. این امر از تعاریف پذیرفتهشده عمومی یا رایجترین تعاریف متاورس پیروی میکند. پاسخهای «مبتنی بر شرکت/محصول» را نیز میتوان مرتبط با این موضوع دانست، زیرا بیشتر به جهانهای مجازی معروفی اشاره میکنند که یا از قبل وجود داشتهاند (Roblox و Second Life) یا در حال ساخت هستند (توسعه متاورس متا) و بهعنوان نمونهای از متاورس استفاده میشود. در همین راستا، پاسخهایی که بر تعامل اجتماعی کاربر یا فناوریهای VR/XR/AR که اجازه ورود به متاورس را میدهند متمرکزند، میتوانند بهعنوان ارتباط نزدیکی با تعاریف «سنتیتر» متاورس دیده شوند. همه این پاسخها به فنآوریها یا استفادههای متاورس همانطور که در حال حاضر یا معمولاً در گفتمان عمومی درک میشود، مرتبط هستند.
میتوان گفت در مورد متاورس یا اِن. اِف. تی ها چیز جدیدی وجود ندارد. اگرچه هر دو در سالهای 2021 تا 2022 به شهرت رسیدند، اما هر دو بر اساس فناوریهای از قبل شناختهشده و جاافتاده هستند. آنچه جدید است سود و سرمایهای است که روی توسعه آنها گذاشتهشده است. ممکن است «متاورس» بهخوبی پیادهسازی شود، اما شکل، عملکرد، قابلیت دسترسی و افرادی که بیشتر از آن سود میبرند، هنوز بسیار قابل مناقشه هستند. در مواجهه با این نیاز به استانداردسازی و تداوم مسابقه برای قرار گرفتن در خط مقدم توسعه و ایجاد فرا جهان، درک این نکته ضروری است که خوشبینی افسارگسیخته سرمایهگذاری برای همه استفادهکنندگان وجود ندارد. درواقع، نگرانیهای مشروع و گاه جدی این کاربران با خوشبینیها در این زمینه پنهانشده است. نگرانیهای کاربران در این نظرسنجی دانش عمیقی از فناوریها و سیستمهای زیربنایی را نشان میدهد که برای تحقق متاورس موردنیاز است.
بهدوراز ترسهای تکنولوژیکی گذشته، در مورد فناوری جدید این ترسها بهویژه ترسهای اکولوژیکی و محیطی مبتنی بر درک عمیق موضوعاتی است که با اجرای متاورس با استفاده از زنجیره بلوک و سایر فنآوریهای مخرب بهطور بالقوه برای محیطزیست به وجود میآید. این ترسها را باید جدی گرفت. نظراتی مانند آنچه در این نظرسنجی یافت میشود، بیانگر این هستند که کاربران میتوانند نگرانیهای خود را با استفاده از تخصص و تجربه خود بیان کنند؛ اما آیا این صداها در رقابت برای خلق متاورس شنیده میشود؟
منبع
Scheiding, R. (2023). Designing the future? The metaverse, NFTs, & the future as defined by unity users. Games and Culture, 18(6), 804-820.