17 می 2019 در تاریخ صنعت بازیهای دیجیتال در جهان ماندگار خواهد شد چراکه دو شرکت بزرگ و اثرگذار در حوزه ساخت بازیهای دیجیتال و دو رقیب دیرینه پس از سالها رقابت در کنار هم قرار گرفته و دست دوستی و همکاری به سوی یکدیگر دراز کردهاند. چند روز گذشته این دو شرکت همکاری استراتژیک خود با یکدیگر برای توسعه مشترک فناوری پخش بازی و میزبانی از سرویسهای آنلاین پلیاستیشن بر روی پلتفرم مبتنی بر Cloud شرکت مایکروسافت با نام آژور (Azure) را رسماً اعلام نمودند. این توافق پس از تلاش هفت ساله پلیاستیشن برای ساخت و توسعه فضای Cloud Gaming مخصوص خود که با موفقیت محدودی روبرو بوده است، روی میدهد.
کنیچیرو یوشیدا مدیر عامل شرکت سونی در رابطه با این اقدام گفته است که: ” شرکت مایکروسافت برای سالهای متمادی یکی از شرکای تجاری اصلی ما بوده است هرچند که طی این سالها رقابت تنگاتنگی در برخی حوزهها میان دو شرکت وجود داشته است. باور من آن است که همکاری مشترک ما برای گسترش قلمرو فناوریهای مرتبط با فضای Cloud کمک شایانی به پیشرفت محتوای تعاملی خواهد نمود.”
افزایش سرعت اینترنت این امکان را فراهم آورده است تا بازیها بهوسیله پردازش از راه دور و بدون محدودیت در انتخاب دستگاه، قابل اجرا باشند. این رویداد، تهدیدی برای کنسول پلیاستیشن که یکسوم از سود شرکت سونی را تأمین میکند بهحساب میآید. خطر مشابهی نیز کنسول Xbox شرکت مایکروسافت را تهدید میکند اما با این تفاوت که این غول نرمافزاری و سختافزاری دنیا اکنون دومین سرویس Cloud را در اختیار دارد. شرکتهای بزرگ دیگری چون گوگل و آمازون نیز در حال راهاندازی و توسعه سرویس Cloud Gaming برای خود هستند. اطلاع از تمامی این تحولات و لزوم همگام شدن با آنها مدیران شرکت سونی را بر آن داشت تا بهجای رویارویی با رقیب دیرینه خود، در کنار وی قرار گرفته و از منافع این همکاری سود برند. این تغییر موضع، روی دیگری از مدیران سونی را نشان داد و یوشیدا را مصداق بارز این جمله ساخت که : ” هنر مدیریت، تطابق سریع با تغییرات است.”
– همکاری سونی و مایکروسافت به معنای کنار گذاشتن رقابت میان آنها نیست
حال سؤال اینجاست که واقعاً چه کسی از این همکاری سود خواهد برد؟ به باور بسیاری از کارشناسان، نتایج مثبت این توافق لااقل برای مدتی کوتاه تا متوسط به سود شرکت سونی خواهد بود. چراکه با وجود تبلیغات گسترده پیرامون فناوری Cloud Gaming نمیتوان آن را در مرحله اجرا موفق دانست و همچنان ضعفهای موجود در حوزه زیرساختهای این فناوری از قبیل اینترنت پرسرعت که موجب به حداقل رساندن تأخیرها در بازی شده و کیفیت پایین بازیها از لحاظ گرافیکی بهطور کامل برطرف نشده است. به باور برخی صاحبنظران، فناوری Cloud Gaming تنها 2 درصد از سهم کل درآمد صنعت بازیهای دیجیتال در جهان تا سال 2023 را تشکیل میدهد. بههمین دلیل است که شرکتهای سونی و مایکروسافت به حرکت خود در مسیر ساخت نسل آینده کنسولهای خود ادامه میدهند و انتظار میرود که سال 2020 سال رونمایی از کنسولهای جدید این دو شرکت باشد. سونی در کنار سرمایهگذاری بر روی ساخت نسل بعدی کنسول خود از همکاری با مایکروسافت و دسترسی به سرویس آژور، نقطه امنی برای خود فراهم میآورد تا درصورت عدم تحقق پیشبینیها و موفقیت چشمگیر فناوری Cloud Gaming در سالهای آینده تبدیل به بازنده میدان رقابت نشود.
مایکروسافت نیز در این همکاری بیبهره نخواهد ماند. این شرکت در کنار فعالیت در زمینه ساخت و توسعه کنسول جدید و بازیهای دیجیتال، تمرکز خود را نیز بر روی فروش هرچه بیشتر نرمافزارهای Cloud افزایش داده است. مایکروسافت در ماه مارس سال جاری از مجموعهای از سرویسهای ساخت بازی و میزبانی Cloud که آماده فروش به تمامی شرکتهای بازیساز در هر مقیاسی هستند، رونمایی نمود. تصمیم شرکت بزرگی چون سونی به پیوستن به سرویس آژور و نه سرویسهای گوگل و آمازون، این سرویس را تبدیل به بستری استاندارد برای راهاندازی فضای Cloud خواهد ساخت.
برخی کارشناسان به سونی هشدار دادهاند که در طولانیمدت ممکن است بازنده این میدان گردد. دیوید کول بنیانگذار شرکت تحقیقات بازیهای دیجیتال DFC معتقد است که: “با اطمینان میتوان گفت که مایکروسافت برنده همیشگی این همکاری است تا جاییکه حتی اگر سونی این ارتباط را قطع کرده و از آژور خارج شود باز هم مایکروسافت رقیبی بیبدیل در صنعت بازیهای دیجیتال بهشمار خواهد آمد.” درحالحاضر سونی به ناشرانی چون EA و Capcom بیش از 30 درصد از سهم فروش بهدست آمده آنها از کنسولهای پلیاستیشن را پرداخت میکند. اما اگر فناوری پخش بازی فراگیر شود این شرکت باید علاوه بر رقابت با مایکروسافت در زمینه ساخت و توسعه بازیهای کنسول، به رقیب خود بابت دسترسی به فضای Cloud نیز مبلغی را پرداخت کند. این امر در طولانیمدت سونی را تبدیل به شرکتی خواهد ساخت که باید همواره برای سرپا نگه داشتن خود هم در حوزه فنی و هم در حوزه قیمتگذاری بجنگد.
– رقابت 2 به 1 سه کنسول اصلی بازیهای دیجیتال
بازار پلتفرم کنسول در سال 2018 به مدد حضور کنسولهای سه شرکت سونی، مایکروسافت و Nintendo شاهد رونق فراوانی از لحاظ درآمد بوده است. آمارهای جهانی نشان از پیشی گرفتن پنج میلیارد دلاری بازار کنسول از بازار پلتفرم رایانه در سال گذشته دارند. بهنحوی که آمارها پلتفرم کنسول را پس از موبایل در دومین رتبه درآمدی قرار دادهاند. درآمد بازار کنسول در سال گذشته رقم 47 میلیارد دلار برآورد گردیده که در مقایسه با سال 2017، 5 میلیارد دلار رشد داشته است. بهطور کلی این درآمد از سه بخش فروش سختافزار، محتوا و خدمات بهدست آمده و تنها بخش محتوای بستهبندیشده است که هر ساله شاهد افت ارزش و کاهش فروش است. نمودار زیر درآمد سالانه پلتفرم کنسول در سطح جهان را نشان میدهد.
بازار رقابت میان کنسولهای بازی طی سالهای اخیر با معرفی دستگاه Nintendo Switch بیش از پیش داغ شده است. اکنون دیگر شرکتهای سونی و مایکروسافت بازار کنسول را در دست ندارند و رقیبی تازهنفس نیز به جمع آنها اضافه شده است. سازندگان کنسول محبوب Nintendo با نام Switch در مدت زمانی نزدیک به دو سال موفق به فروش 35 میلیون دستگاه در سراسر جهان شدهاند. موفقیت این کنسول به حدی است که مدیران آن اعلام نمودهاند که اکنون نیازی به معرفی نسخه جدیدی از آن در سال جاری نخواهد داشت و به شایعاتی که پیرامون معرفی دو نسخه جدید از این دستگاه در رویداد E3 2019 شکل گرفته بود، پایان دادند. حال این احتمال وجود دارد که شرکتهای سونی و مایکروسافت با آگاهی از وضعیت بازار و رشد و فراگیری روزافزون کنسول Nintendo Switch اقدام به برنامهریزی برای همکاری با یکدیگر نمودهاند تا از این طریق با قدرت بیشتری رویاروی رقیب نوپای خود قرار گیرند.